زبانی که از کتیبه‌های هخامنشیان به جا مانده
تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۵۴۶۰۶
مادی هرچند که در روزگاری زبان شاهان خاندان مادی و مردم مغرب و مرکز ایران بوده است اما از زبان‌های کهن ایرانی‌ست که اثر مستقلی از آن به دست نیامده و تنها مأخذ عمدۀ اطلاع از آن، کلمات و عباراتی‌ست که در کتیبه‌های شاهان هخامنشی به جا مانده است.
به گزارش ایمنا، یکی از زبان‌های کهن ایرانی که اثر مستقلی به دست نیامده و از وجود آن به‌وسیلۀ کلماتی که در زبان‌های دیگر به جا گذاشته، و با ذکری که مورخان از آن کرده‌اند، و یا به‌وسیلۀ صورت جدیدتر این زبان از آن آگاهیم، زبان مادی است که زبان شاهان خاندان مادی و مردم مغرب و مرکز ایران بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دیگر زبان‌های سغذی و خوارزمی و سکایی و پارتی است که از صورت میانۀ آن‌ها مدارک کتبی در دست است و همه به نواحی شرقی فلات ایران تعلق دارند.
در کتیبه‌های داریوش بزرگ نام کشورهایی که این زبان‌ها در آن‌ها رایج بوده یاد شده: سغد، خوارزم، سکا و پارت. همچنین از کشورهای دیگری چون هرات و رخج و بلخ نام برده شده که زبان جداگانه داشته‌اند. در مأخذ دیگر به نام زبان‌های بلخی و رخجی و هروی و مروزوی و سگزی و کرمانی برمی‌خوریم که به تدریج از میان رفته‌اند.
زبان‌های ایرانی کهن با زبان‌های هندی کهن، بخصوص زبانی که در سرودهای «ودا» یعنی قدیمی‌ترین اثر آریایی‌زبانان هند به کار رفته نزدیکی و شباهت بسیار دارند. غالب افعال و پیشوندها و پسوندها و لغات اصولاً متشابه است اما افعال و کلماتی نیز هست که مخصوص یکی از دو دسته است، مانند گفتن، سال، و برف که تنها در زبان‌های ایرانی دیده می‌شود. برای دریافتن نزدیکی این زبان‌ها می‌توان به جدول ذیل که شامل پنج عدد اول نیز هست و ناظر به شباهت این زبان‌هاست توجه کرد.
در اصوات و قواعد صرفی نیز اصولاً زبان‌های کهن هندی و ایرانی مشترک‌اند ولی چنانکه از مقایسۀ جدول سابق نیز برمی‌آید بعضی تفاوت‌های اصلی در اصوات دو زبان وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به‌عنوان میزان تشخیص به‌کار برد. از جمله در زبان‌های اوستایی و فارسی باستان از حروف «دمی» یعنی kh, th, ph, gh, dh, bh اثری نیست و به‌جای آن‌ها بر حسب مورد «حروف انسدادی» یعنی q, p, g و حروف سایشی یعنی x, f,… دیده می‌شود.
از مقایسۀ زبان‌های قدیم هندی و زبان‌های قدیم ایرانی است که می‌توان به‌چگونگی زبان «آریایی» یا «هندوایرانی» یعنی زبانی که اساس زبان‌های ایران و هند بوده است پی برد. در این تحقیق، مطالعۀ لهجه‌های کافری افغانستان مانند اشکون و کایی و ویگلی و پرسون که از جهتی به زبان‌های هندی و از جهتی به زبان‌های ایرانی شباهت دارند نیز سودمند است.
دستور زبان‌های ایرانی کهن با دستور سایر زبان‌های قدیم هندواروپایی نزدیک است و با دستور زبان فارسی تفاوت محسوس دارد. در زبان‌های ایرانی کهن در صرف افعال و اسامی و ضمایر، بسط و تقسیم و توسعۀ خاص دیده می‌شود.
در زبان‌ها و لهجه‌های امروزی ایران دستور ساده‌تری جانشین دستور قدیم زبان‌های ایرانی شده است.
منبع: «زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی» نوشتۀ احسان یارشاطر (دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال پنجم، مهر و دی ۱۳۳۶، شماره یک و د و (پیاپی ۱۷ و ۱۸))
کد خبر 614360منبع: ایمنا
کلیدواژه: زبان فارسی لهجه زبانشناسی کتیبه های هخامنشیان زبان های کهن ایرانی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق زبان های ایرانی زبان های ایران زبان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۵۴۶۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نه به عربستان: ستاره بارسا تصمیمش را گرفت
به گزارش "ورزش سه"، دومین فصل روبرت لواندوفسکی در بارسلونا به اندازه فصل اول او خوب نبود. لوا که فصل قبل 33 گل در همه رقابت‌ها زد و قبل از جام جهانی بی‌نظیر کار کرد، امسال تا اینجای فصل فقط 20 گل زده است.
ستاره 35 ساله لهستانی فصلی بدون جام را با بارسا پشت سر گذاشته و موفق به کسب هیچ افتخاری نشد. او در کورس آقای گلی نیز از آرتم دووبیک و جود بلینگام عقب مانده است.
لوا تابستان سال گذشته پیشنهادی عالی از فوتبال عربستان داشت ولی به‌خاطر بارسا رد کرد. پیشنهادی که هنوز هم سر جایش است و فوتبال سعودی خوش‌بین به اینکه بالاخره لوا پاسخ مثبت را بدهد اما طبق ادعای اسپورت، مهاجم لهستانی تمایلی برای جدایی ندارد و می‌خواهد به دو سال باقی‌مانده از قراردادش پایبند باشد.
او قطعا فصل بعد خواهد ماند و طبق توافق قبلی، از ژوئن دستمزد او تصاعدی بالا خواهد رفت. در بارسلونا نیز از داشتن لوا راضی هستند و همکاری طرفین حداقل یک سال دیگر نیز ادامه خواهد داشت.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور